ADA NA TOZO MBALIMBALI ZA SEKTA YA MIFUGO NA UVUVI ZAREKEBISHWA KUBORESHA MAZINGIRA YA KUFANYA BIASHARA

HOTUBA YA WAZIRI WA FEDHA NA MIPANGO, MHESHIMIWA DKT. PHILIP I. MPANGO (MB), AKIWASILISHA BUNGENI MAPENDEKEZO YA SERIKALI KUHUSU MAKADIRIO YA MAPATO NA MATUMIZI KWA MWAKA 2020/21

Waziri wa fedha na mipango, Mheshimiwa Philip I. Mpango (MB) kupitia hotuba yake iliyowasilishwa bungeni kuhusu makadirio ya mapato na matumizi ya serikali kwa mwaka 2020/2021 imerekebisha ad ana tozo mbalimbali katika sekta za Mifugo na uvivi. Lengo la marekebisho hayo ni kujenga nazingira rafiki kwa wafanyabiashara kwenye sekta ya mifugo na uvuvi kama ilivyo ainishwa hapa chini.

(a) Sekta ya Mifugo

Marekebisho kwenye tozo mbalimbali za Sekta ya Mifugo yamependekezwa kama ifuatavyo:

(i) kufuta tozo ya kibali cha kusafirisha ngozi ndani na nje ya wilaya iliyokuwa ikitozwa shilingi elfu tano (5000/=) kwa kibali; na

(ii) Kupunguza tozo mbalimbali kwenye sekta ya mifugo na mazao kama zilivyoanishwa kwenye Jedwali Na 2 na Na.3: –

Jedwali Na. 2: Tozo za Vibali vya Kusafirisha Mifugo na Mazao Yake kwenda Nje ya Nchi (shilingi)

Na.	Aina ya Mfugo/Zao	Kipimo	Tozo za Zamani	Tozo Pendekezwa
1	Ng’ombe	Kila mmoja	30,000	25,000
2	Kondoo/Mbuzi	Kila mmoja	7,500	5,000
3	Nyama ya ng’ombe	Kilo moja	150	100
4	Chakula cha wanyama	Tani	20,000	10,000
5	Mayai ya kula	Trei 1 (mayai 30)	1,000	100

Jedwali Na. 3: Tozo za Vibali vya Kuingiza Mifugo na Mazao yake ndani ya Nchi (shilingi)

Na.	Aina ya Mfugo/Zao	Kipimo	Tozo za zamani	Tozo mpya
1	Punda	Kila mmoja	10,000	5,000
2	Ngamia	Kila mmoja	10,000	5,000
3	Nyama ya ng’ombe	Kilo moja	5,000	4,000
4	Chakula cha wanyama	Tani	20,000	10,000

(iii) Kuongeza tozo mbalimbali kwenye sekta ya mifugo kama zilivyoainishwa kwenye Jedwali Na 4 na 5 ili kuhuisha tozo hizo kulingana na hali ya sasa ya thamani ya fedha;

Jedwali Na. 4: Tozo za Vibali vya Kusafirisha Mifugo na Mazao yake kwenda Nje ya Nchi (shilingi)

Na.	Aina ya Mfugo/Zao	Kipimo	Tozo za Zamani	Tozo Pendekezwa
1	Farasi	Kila mmoja	30,000	50,000
2	Mbwa/paka	Kila mmoja	20,000	50,000
3	Ngamia	Kila mmoja	30,000	50,000
4	Wanyama pori	Kila mmoja	30,000	50,000
5	Mbegu	Kwa mrija	1,000	2,000

Jedwali Na. 5: Tozo za Vibali vya Kuingiza Mifugo na Mazao yake ndani ya Nchini (shilingi)

Na.	Aina ya Mfugo/Zao	Kipimo	Tozo za zamani	Tozo Pendekezwa
1	Farasi	Kila mmoja	10,000	50,000
2	Mbwa/paka	Kila mmoja	30,000	50,000
3	Mayai ya kula	Trei (Mayai 30)	2,500	5,000

(iv) Kuongeza ada ya kutunza mbuzi au kondoo kwenye vituo vya karantini, kupumzishia mifugo na ukaguzi kwa kila mmoja kutoka shilingi mia mbili (200/) hadi shilingi mia tano (500);

(v) Kutoza tozo mpya za vibali vya kusafirisha nje ya nchi na kuingiza ndani ya nchi mifugo na mazao yake kama ilivyoainishwa kwenye Kiambatisho Na. 5

(vi) Kutoza shilingi elfu ishirini (20,000/=) kwa kibali cha kusafirisha pembe za ng’ombe, mbuzi na kondoo pamoja na kwato na mifupa ndani na nje ya Wilaya;

(vii) Kutoza shilingi elfu tano 5,000/= kwa kila kibali cha kusafirisha chakula cha Wanyama ndani na nje ya Wilaya;

(viii) Kutoza kibali kwa ajili ya huduma kwa mifugo na mazao yake wanaopita nchini kwenda nchi nyingine kama zilivyoainishwa kwenye Kiambatisho Na. 6.

(b) Sekta ya Uvuvi

Mapendekezo ya kufuta tozo mbalimbali kwenye Sekta ya Uvuvi yametolewa kama ifuatavyo:

(i) Kufuta tozo ya mrabaha wa dola za Marekani

0.4 kwa kilo ya samaki katika uvuvi wa bahari kuu;

(ii) Kupunguza ada za leseni ya kuuza samaki na mazao ya uvuvi yanayovuliwa kwenye maji baridi (maziwa, mabwawa na mito) nje ya nchi kama zilivyoainisha kwenye Jedwali Na. 6.

Jedwali Na: 6: Mapendekezo ya Kupunguza Ada ya Leseni ya kuuza Samaki na Mazao ya Uvuvi yanayovuliwa kwenye Maji baridi Nje ya Nchi (US$)

Na	Aina ya samaki/zao	Raia wa Tanzania (USD)				Raia wa kigeni (USD)
		Mwekezaji mdogo		Mwekezaji mkubwa		Mwekezaji Mkubwa
		Tozo ya sasa	Tozo Pendekezw a	Tozo ya sasa	Tozo Pendekezwa	Tozo ya Sasa	Tozo Pendekezwa
1	Sangara mzima ama aliyeondolewa kichwa na	2000	1,000	2200	1,200	Hairuhusiwi	2,500
2	Minofu ya samaki	1000	Hairuhusiwi	Hairuhusiwi	1,000	Hairuhusiwi	2,500
3	Dagaa wakavu na furu wa Ziwa Victoria	1,000	250	1,700	500	Hairuhusiwi	2,000
4	Sangara wakavu na samaki wengine wakavu kutoka katika maji ya asili	500	500	700	700	Hairuhusiwi	2,000
5	Ngozi ya Samaki	1,000	750	1,200	1,000	2,000	2,000
6	Mabondo yaliyogandishwa na makavu	2,500	1,200	2,700	1,500	Hairuhusiwi	5,000
7	Vichwa vya Samaki na Vifua	1,000	750	1,200	1,000	Hairuhusiwi	2,000
8	Vyakula vya Samaki na Mafuta ya Samaki	1,000	500	1,200	1,000	Hairuhusiwi	2,000
9	Samaki waliokaushwa (Kayabo/Ng’onda)	1,000	750	1,200	1,000	Hairuhusiwi	2,000
10	Samaki wa mapambo	1,000	1,000	1,200	1,200	Hairuhusiwi	Hairuhusiwi
11	Dagaa wakavu Ziwa Tanganyika	1,500	250	1,800	500	Hairuhusiwi	2,500
12	Samaki aina ya Migebuka waliokaushwa, wabishi na waliogandishwa	800	400	1,000	500	Hairuhusiwi	2,000
13	Dagaa wakavu wa Ziwa Nyasa	1,000	250	1,200	500	Hairuhusiwi	2,000

(iii) Kupunguza ada za leseni ya kuuza samaki na mazao ya uvuvi yanayovuliwa kwenye maji chumvi (bahari) nje ya nchi kama zilivyoainisha kwenye Jedwali Na. 7.

Jedwali Na. 7: Mapendekezo ya Kupunguza ada ya Leseni ya kuuza Samaki na Mazao ya Uvuvi yanayovuliwa kwenye Maji chumvi Nje ya Nchi (USD)

Na	Aina ya samaki/zao	Raia wa Tanzania (USD)				Raia wa kigeni (USD)
		Mwekezaji mdogo		Mwekezaji mkubwa		Mwekezaji Mkubwa
		Tozo ya sasa	Tozo Pendekezwa	Tozo ya sasa	Tozo Pendekezwa	Tozo ya Sasa	Tozo Pendekezwa
1	Pweza waliogandishwa	2500	500	2700	1,000	5001	2,000
2	Kamba Kochi Hai	2,500	500	2,700	1,000	500	Hairusiwi
3	Kamba Kochi mzima aliyegandishwa	2500	500	2700	1000	5000	2500
4	Kamba Kochi aliyeondoliwa kichwa na kugandishwa	2500	500	2700	1000	5000	2500
5	Kaa hai	2500	500	2700	1000	5000	Haruhusiwi
7	Kaa aliyegandishwa	2500	500	2700	1000	5000	2500
8	Kamba miti walioondolewa vichwa na kugandishwa	2500	500	2700	1,000	5000	2,500
9	Kamba miti walio na vichwa na kugandishwa	2500	500	2700	1,000	5000	2,500
10	Ngisi waliogandishwa	2500	500	2700	1,000	5002	2,000
11	Makome ya Baharini	500	300	700	350	1000	Hairuhusiwi
12	Simbi	500	300	700	350	1001	Hairuhusiwi
13	Dagaa wa Maji chumvi waliokaushwa	1000	250	1200	500	Hairuhusiwi	2000
14	Mazao mengineyo	1500	750	1700	1000		2000

(iv) Kupunguza tozo za mrabaha wa kusafirisha samaki nje ya nchi kama ilivyoainishwa kwenye Kiambatisho Na. 7.

(v) Kuongeza ada ya leseni ya kuuza Mapezi

/taya za papa nje ya nchi kutoka dola za kimarekani 2,700 hadi dola za kimarekani 5,000 kwa ajili ya kuendelea kuhifadhi papa na jamii zake ambao wako hatarini kutoweka;

(vi) Kutoza ada ya leseni ya kusafirisha aina nyingine ya mabondo na makome nje ya nchi kama ilivyoainishwa kwenye Jedwali Na. 8.

Jedwali Na 8: Mapendekezo ya Kutoza Ada ya Leseni ya Kusafirisha Samaki na Mazao Yake Nje

Na.

Raia

Mgeni

Mfanyabiashara

mdogo (US$)

Mfanyabiashara

mkubwa (US$)

Mfanyabiashara

mkubwa (US$)

Aina nyingine

ya mabondo

300

500

2500

Makome

(nyumba za konokono)

300

350

Hairuhusiwi

(vii) Kutoza ada ya cheti cha afya ya samaki na mazao yake yanayosafirishwa nje ya nchi (QA/APP/02) shilingi 30,000/= kwa ajili ya kukidhi matakwa ya soko la nje na afya ya mlaji;

(viii) Kutoza tozo za vibali vipya vya kusafirisha samaki na mazao yake kama ilivyoainishwa kwenye Jedwali Na. 9 kwa ajili ya kuendeleza uhifadhi wa mazao hayo.

Jedwali Na. 9: Mapendekezo ya Kutoza vibali vipya vya kusafirisha samaki na mazao yake

Na.	Aina ya Samaki/Zao	Idadi	Tozo Pendekezwa (Shilingi)
1	Kaa hai	Kilo moja	100
2	Kamba kochi hai	Kilo moja	100
3	Samaki hai wa mapambo waliokamatwa maji ya asili	Kipande kimoja	200

VIAMBATISHO

Kiambatisho Na.5

Mapendekezo ya Tozo Mpya za Vibali vya Kusafirisha Nje ya Nchi na Kuingiza Ndani ya Nchi Mifugo na Mazao (shilingi)

Na.	Aina ya Mfugo/Zao	Kipimo	Kuingiza ndani ya Nchi	Kusafirisha nje ya Nchi
1	Sungura	Kila mmoja	500	5,000
2	Mbegu zilizochambuliwa kijinsia	Mrija	2,000	2,000
3	Sampuli za kibailojia	Kwa kibali	5,000	100,000
4	Nyama ya kondoo/mbuzi	Kilo moja	4,000	50
5	Nyama ya nguruwe	Kilo moja	4,000	20
6	Nyama ya Wanyama pori	Kilo moja	4,000	500
7	Nyama ya punda	Kilo moja	5,000	1,000
8	Soseji	Kilo moja	4,000	50
9	mjeledi/misuli	Kilo moja	150	150
10	Bidhaa zingine za nyama	Kilo moja	1,000	150
11	Vifungashio vya soseji	Kibali	50,000	0

Na.	Aina ya Mfugo/Zao	Kipimo	Kuingiza ndani ya Nchi	Kusafirisha nje ya Nchi
12	Maziwa condensed	Lita moja	2000	100
13	Maziwa yaliyotolewa mafuta	Lita moja	2,000	100
14	Maziwa mtindi	Lita moja	2,000	50
15	Maziwa ya unga	Kilo moja	2,000	100
16	Jibini / siagi	Kilo moja	2,000	20
17	Nyongo	Kibali	100,000	300,000
18	Mbolea ya asili	Tani moja	5,000	5,000
19	Kemikali na vifaa vya maabara	Kibali	100,000	100,000
20	Kitotoleshi	Kibali	50,000	10,000
21	Vitamini/mawe ya madini/amino acids/ vyakula vilivyoongezewa virutubisho	Tani moja	10,000	10,000
22	Vifaa vya utambuzi hereni za sikoni)	Kibali	50,000	NIL
23	Mawe ya kwenye nyongo	Kibali	10,0000	300,000
24	Kuongeza muda ya leseni ambayo imepita muda	Kibali	50,000	50,000
25	Mikojo ya	Kibali	5,000	5,000

Na.	Aina ya Mfugo/Zao	Kipimo	Kuingiza ndani ya Nchi	Kusafirisha nje ya Nchi
	wanyama
26	Asali	Kibali	200,000	100,000
27	Mbwa na paka kwa ajili ya vinasaba kwa ajili ya utafiti	Kila mmoja	5,000	3,000
28	Kuku au ndege wafugwao kwa ajili ya vinasaba na utafiti	Kila mmoja	200	1,000
29	Wanyama kwa ajili ya mapambo	Kibali	20,000	20,000

Kiambatisho Na.6

Mapendekezo ya Kutoza Kibali kwa Ajili ya Huduma kwa Mifugo na Mazao Yake Wanaopita Nchini Kwenda Nje ya Nchi (shilingi)

S/N	Aina ya Mfugo/zao	Kipimo	Tozo (Tshs)
1	Ng’ombe	Kila mmoja	2,500
2	Kondoo/mbuzi	Kila mmoja	1,500
3	Nguruwe	Kila mmoja	1,500
4	Farasi / Mule / Punda	Kila mmoja	2,500
5	Mbwa/paka	Kila mmoja	1,000
6	Ngamia	Kila mmoja	2,500
7	Kuku / Kanga	Kila mmoja	200
8	Vifaranga	100	1,000
9	Zaidi ya trei 100 za mayai ya kula	Trei la mayai 30	500
10	Zaidi ya trei 10 za mayai ya kutotolea	Kila mmoja	1,000
11	Bata mzinga	Kila mmoja	1000
12	Kasuku/falcon/Mbuni	Kila mmoja	15,000
13	Ndege wa porini	Kila mmoja	500
14	Sungura	Kila mmoja	500
15	Vyura/ mijusi / wadudu	Kibali	20,000
16	Wanyama wa maabara	Kibali	30,000
17	Wanyama wa porini	Kila mmoja	1,000
18	Nyara za Serikali	Kibali	30,000
19	Nyama na mazao yake zaidi ya kilo 50	Kilo	50
20	Soseji / nyama ya kusaga/	Kilo	50

S/N	Aina ya Mfugo/zao	Kipimo	Tozo (Tshs)
	bidhaa zingine za nyama
21	Nyongo	Kibali	50,000
22	Korodani/tendons	Kibali	200,000
23	Maziwa	Lita	500
24	Mtindi	Lita	2,000
25	Maziwa ya unga	Kilo	4,000
26	Jibini / siagi	Kilo	2,000
27	Ngozi ya ng’ombe	Kipande	500
28	Ngozi ya mbuzi/kondoo	Kipande	100
29	Pembe za ng’ombe, Mbuzi, kondoo, kwato na mifupa	Tani	10,000
30	Manyoya / sufu	Kibali	20,000
31	Chakula cha wanyama	Tone	10,000
32	Mbolea ya kiboni	Ton	5,000
33	Embryos	Each	500
34	Semen	Straws	50
35	Specimen	Permit	20,000
36	Maunzi / vifaa vya maabara	Permit	300,000
37	Vifaa vya utambuzi (mfano hereni za sikioni)	Permit	200,000

Kiambatisho Na. 7

Mapendekezo ya Kupunguza Tozo za Mrabaha wa kusafirisha samaki nje

No.	Aina ya Samaki/Zao				Tozo ya Sasa (US$)	Tozo Pendekezwa (US$)
1	Minofu ya samaki				0.24	0.2
2	Sangara aliyetolewa kichwa na matumbo				0.25	0.21
3	Sangara nzima aliyetolewa matumbo					0.25
4	Ngozi ya samaki					0.15
5	Dagaa-Victoria				0.2	0.16
6	Dagaa-Tanganyika				1	0.5
7	Dagaa-Nyasa				0.3	0.16
8	Furu waliokaushwa				0.16	0.16
9	Samaki wakavu				0.3	0.3
10	Kayabo, Ng’onda					0.3
11	Migebuka wabichi				0.5	0.3
12	Migebuka wakavu				0.4	0.2
13	Vipande sangara	vya	minofu	ya	0.24	0.2
14	Sangara Wakavu				0.3	0.2
15	Makome ya Baharini					0.075
16	Kamba miti wasiokuwa na vichwa					0.9
17	Kamba miti wenye vichwa					1.2
18	Aina ya samaki wengine				1	0.2

19	Makome ya Maji baridi		0.01
20	Makome (Nyumba za Konokono)		0.3
21	Mabondo mabichi	5% ya bei ya soko	4% ya bei ya soko
22

ADA NA TOZO MBALIMBALI ZA SEKTA YA MIFUGO NA UVUVI ZAREKEBISHWA KUBORESHA MAZINGIRA YA KUFANYA BIASHARA

ByChengula